بررسی میزان کالری یک قاشق شکر
شکر، این ماده کریستالی سرشناس، از گلوکز، فروکتوز و گالاکتوز تشکیل شده است که در ابتدای کشف آن در جنوب آسیا و آمریکا چون بهصورت شربت از نیشکر عصاره گیری می شد چندان قابل حمل و نقل گسترده نبود. تا اینکه هندی ها توانستند آن را بهصورت دانه های کریستالی دربیاورند و به شهرت جهانی برسانند. خوب است بدانید شکر تا قرن هجدهم در اروپا جزو کالاهای خوراکی لوکس محسوب می شد و در واقع عامه مردم همچنان از عسل به عنوان شیرین کننده استفاده می کردند. شکری که ما اکنون مصرف می کنیم ماده تصفیه شده ای است که در کارخانه تمام ویتامین ها، پروتئین و آنزیم های آن جدا می شود و بهصورت ماده غلیظ پودری در می آید که مصرف آن نه تنها سودی ندارد بلکه مضر هم خواهد بود.شکر، که در دو فرم طبیعی و افزوده شده وجود دارد، در مواد غذایی مختلف مانند میوه ها، سبزیجات و محصولات لبنی یافت می شود. قند های افزوده شده و شیرین کننده های دیگر، که کالری بالایی دارند و طبیعتاً در مواد غذایی وجود ندارند، معمولاً از منابعی مانند سیروپ ها به دست می آیند. بدن ما شکر را به گلوکز تجزیه می کند که سلولهای بدن برای تأمین انرژی به آن نیاز دارند.
هنگامی که شکر می خورید، یک ماجراجویی شیمیایی در بدن تان آغاز می شود. شکر به سرعت به گلوکز تبدیل می شود، انرژی سریعی که سلول های شما برای کارکردن نیاز دارند. این افزایش ناگهانی گلوکز باعث می شود لوزالمعده شما انسولین ترشح کند تا گلوکز اضافی را به سلولهای بدن برساند. در همین حین، مغز شما دوپامین آزاد می کند، احساس خوشایندی که باعث می شود شکر برای شما جذابتر شود. اما اگر زیاده روی کنید، این گلوکز اضافی به شکل چربی ذخیره می شود و می تواند منجر به مشکلات سلامتی شود. پس یادتان باشد، لذت شکر در مصرف متعادل آن است.
مقدار | یک قاشق |
کالری | 50.05 کالری |
کربوهیدرات | 12.95 گرم |
چربی | 0.04 گرم |
پروتئین | صفر گرم |
فیبر | صفر گرم |
مزایا و معایب خوردن شکر
انرژی زا
شکر به تولید گلوکز کمک کرده و انرژی فوری برای سلول ها و عضلات فراهم می کند.بهبود خلق و خو
شکر باعث آزاد شدن دوپامین در مغز می شود، که خلق و خو را بهبود می بخشد.منابع طبیعی مغذی
قندهای طبیعی مانند لاکتوز در محصولات لبنی و فروکتوز در میوه ها حاوی ویتامین ها و مواد معدنی هستند.شکر برای دندان ها مضر است
می دانیم که درباره مضرات شکر و خراب شدن دندان ها میلیون ها بار شنیده اید، اما این موضوع آن قدر مهم است که ارزش تکرار کردن را دارد. شکر و قند اضافی مثل ساکاروز و شیره ذرت حاوی فروکتوز بالا در واقع یک بسته بندی کامل از کالری بدون هیچ مواد مغذی است، یعنی مصرف آن فقط و فقط کالری وارد بدن می کند، همین و بس! چیزی که مخصوصا برای کاهش وزن همیشه به دنبال کم کردن آن هستیم. هیچ پروتئینی، حتی هیچ چربی ضروری و ویتامین یا مواد معدنی در شکر وجود ندارد. تصور کنید وقتی ۱۰ تا ۲۰ درصد شاید هم بیشتر کالری دریافتی بدن از مصرف شکر باشد دچار مشکلات عمده ای از جمله کمبود مواد مغذی خواهیم شد. از طرفی شکر برای دندان ها بسیار مضر است، چون انرژی لازم برای رشد و نمو باکتری های بد دهان را فراهم می کند و محیط را آماده میکند تا به راحتی در دهان ما گشت و گذار کنند.
ازدیاد فروکتوز در کبد به بیماری کبد چرب منجر می شود
یکی از مضرات شکر ازدیاد فروکتوز در کبد است. هنگامی که فروکتوز در کبد به چربی تبدیل شد، به صورت ذرات کلسترول (VLDL) وارد بدن می شود. اما تمام چربی به این صورت از کبد خارج نمی شود، بلکه مقداری از آن در کبد باقی می ماند. این اتفاق می تواند علائمی شبیه به کبد چرب ایجاد کند. متاسفانه این یکی از مشکلات رو به رشد، بهویژه در کشور های غربی است که با علائم متابولیک همراه است. مطالعات نشان می دهد افراد مبتلا به کبد چرب حدودا ۲ تا ۳ مرتبه بیشتر از متوسط افراد جامعه فروکتوز مصرف می کنند.شکر باعث پیری پوست می شود
شکر وقتی وارد جریان خون می شود با کلاژن و الاستین که جوانی پوست را تامین می کنند ارتباط شیمیایی برقرار می کند. چنین فعل و انفعالاتی پروتئین ها را تخریب می کند تخریب کلاژن و الاستین منجر به خشکی و چین و چروک روی پوست می شود به علاوه پوست را در مقابل اشعه آفتاب آسیب پذیرتر می کند.شکر باعث التهاب می شود
توانایی شکر در ایجاد التهاب باعث می شود روی صورت جوش ها و چین و چروک ها ظاهر شوند. اگر هنگام سرماخوردگی چای شیرین بخورید شکر زمینه های پرورش باکتری ها را در گلوی ملتهب ایجاد می کند.شکر باعث بیماری های قلبی عروقی می شود
در قرن بیستم پزشکان به این نتیجه رسیدند که می توان از بیماری های قلبی عروقی با کاهش مصرف چربی که سطح کلسترول را افزایش می دهد جلوگیری کرد. و به اعتقاد آن ها شکر نسبت به روغن های حیوانی ضرر کمتری داشت. بنابراین مردم به سمت غذاهای بدون چربی می رفتند در حالی که مصرف شکر را کم نمی کردند.اما در قرن بیست و یکم وضعیت کمی تغییر کرد و تحقیقات نشان داد که شکر سطح کلسترول خون را بالا می برد و به دیواره رگ ها که هم اکنون توسط شکر آسیب دیده اند می چسبد.
شکر باعث افسردگی می شود
تحقیقات نشان داده است که شکر باعث افسردگی می شود. شکر سطح هورمون BDNF که مانع از افسردگی می شود را کاهش می دهد.مصرف بیش از حد شکر اضطراب را افزایش می دهد.
در آزمایشاتی که بر روی موش ها انجام دادند مشخص شد که موش ها با مصرف بیش از حد شکر احمق تر می شوند. زیرا شکر ارتباط بین سلول های مغز که مسئول یادگیری و حافظه هستند را آسیب می زند2مصرف بیش از اندازه شکر می تواند باعث بروز سرطان شود
مصرف شکر عوارض جانبی بسیاری به همراه دارد. بسیاری از مطالعات نشان دادهاند، آدم هایی که بیش از اندازه شکر مصرف می کنند، بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به سرطان قرار دارند. طبق شواهد علمی، اثراتی که شکر بر متابولیسم و سوخت و ساز و سطوح انسولین در بدن می گذارد، مستقیما باعث افزایش احتمال ابتلا به سرطان می شوند.شکر حاوی هیچ گونه ماده معدنی یا ویتامین نیست
شکر مملو از کالری است، ولی هیچ گونه مادهی معدنی یا ویتامین در خود ندارد؛ بنابراین، اگر بدنتان را مملو از مواد غذایی حاوی شکر کنید، احتمالا دچار کمبود برخی از مواد مغذی خواهید شدن که بدنتان برای انجام کارکردهای مناسب معمول خود به آنها نیاز دارد.اعتیادآور است
یکی دیگر از مضرات شکر اعتیادآور بودن آن است. اعتیاد به شکلات مسئله ای ساده و بی خطر نیست. وقتی مقداری زیادی شکر مصرف می کنید، بدن هورمونی را به نام دوپامین ترشح می کند که باعث شادی و سرحالی می شود؛ به این ترتیب، ممکن است به مصرف شکر اعتیاد پیدا کنید و هر روز مقدار بیش تری شکر مصرف کنید.اعتیاد به شکر می تواند ژنتیکی باشد
به نظر می رسد اعتیاد به شکر می تواند ژنتیکی باشد. نتایج یک مطالعه نشان داده اند، تغییرات ژنتیکی در هورمون گرلین یعنی هورمون کنترل کننده گرسنگی می توانند به افزایش تمایل به مصرف شکر و الکل منجر شوند.شکر می تواند تاثیر مخربی بر حافظه داشته باشد
طبق شواهد علمی، مصرف بیش از اندازه شکر می تواند تاثیرات منفی بر نحوه کارکرد مغز داشته باشد. نتایج مطالعه ای در ۲۰۱۲ نشان دادند، میان مصرف شکر و ضعف حافظه، و به طور کلی، سلامت شناختی انسان، ارتباط مستقیم وجود دارد.شکر دستگاه ایمنی را سرکوب می کند
ظرف دو ساعت پس از مصرف شکر، یکی از کارکرد های ایمنی بدن به نام فاگوسیتوز یا بیگانه خواری ممکن است دچار اختلال شود. فاگوسیتوز فرایندی است که طی آن، سلول های بیگانه خوار مواد خارجی مضر، از جمله عوامل بیماری زا و باکتری های مخرب را در بدن محاصره می کنند و از بین می برند.شکر میتواند باعث بروز بیماری آلزایمر شود
شکر باعث افزایش میزان تشکیل موادی به نام محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته (AGEs) می شود که با بروز بیماری آلزایمر، دیابت، و تصلب شرایین در ارتباط هستند. دانشمندان با بافتبرداری از مغز بیماران مبتلا به آلزایمر، شاهد انباشت مقدار زیادی از محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته در این بیماران بوده اند.منبع: تغذیه راسخون